Stanowisko w sprawie rządowej propozycji wyrównania strat w odpisie 1%

 

Zmiany wprowadzone w ramach „Polskiego Ładu” wpłyną na to, że w 2023 r. do organizacji pożytku publicznego (OPP) z tytułu 1% wpłynie nawet 200 mln zł mniej niż w roku poprzednim (spadek wyniesie ok. 20 % kwoty przekazywanej obecnie).  Jest to następstwem obniżenia podatku PIT z 17% do 12% oraz podniesienia kwoty wolnej do 30 000 zł. Rząd proponuje mechanizm wyrównawczy polegający na tym, że OPP otrzymają częściową rekompensatę za poniesione straty.

Rozumiemy, że zmiany podatkowe mają w swoim zamierzeniu wyjść naprzeciw potrzebom podatników. Doceniamy też intencje mechanizmu wyrównawczego. Mamy jednak do zaproponowanych przepisów następujące zastrzeżenia:

• Nie zgadzamy się na to, aby środki wyrównawcze dystrybuowane były w drodze konkursu organizowanego przez rząd czy powiązaną z nim instytucję (np. Narodowy Instytut Wolności). Stoimy na stanowisku, że koncepcja konkursu stoi w rażącej sprzeczności z ideą 1%. Podstawowym założeniem idei 1% jest to, że to podatnik decyduje, na co zostanie przeznaczony 1% jego podatku. Niestety w świetle proponowanych przepisów, prawo do decyzji o tym, do kogo trafią środki, przejmie rząd lub powiązana z nim instytucja. Jesteśmy przekonani, że zaproponowane przepisy powinny zostać zmienione tak, aby środki wyrównujące straty 1% były dystrybuowane w innej formie niż konkurs, w sposób ustalony ze stroną społeczną w konsultacjach społecznych i uwzględniający wybory podatników (które to wybory są kluczowym i niezbędnym elementem mechanizmu decyzyjnego dla 1%).

 

• W obecnej sytuacji wspieramy propozycję zwiększenia alokacji 1% do wielkości 1,5%. Uważamy, że zmiana ta przynajmniej częściowo uchroni OPP przed spodziewanymi poważnymi konsekwencjami zmian w podatkach. Nie jest to rozwiązanie doskonałe, ale w obecnej sytuacji, biorąc pod uwagę szybkie tempo prac legislacyjnych, jest to rozwiązanie korzystne dla OPP i oczekiwane przez środowisko organizacji pozarządowych. Postulat 1,5% jest także odpowiedzią na rosnącą szybko inflację. 1,5% zabezpiecza też OPP przed niepewnością powodowaną częstymi zmianami przepisów i nie do końca przecież rozpoznanymi jeszcze konsekwencjami poważnych zmian w podatkach. Jest to też propozycja, która zgłaszana była na przestrzeni ostatniej dekady, niezależnie od sytuacji politycznej i zmian w regulacjach podatkowych, jako propozycja rozwoju mechanizmu 1%, doceniająca sukces tego mechanizmu i popularność jaką cieszy się on wśród podatników.    

 

Podzielamy stanowisko, w tym obawy i argumenty wyrażone w liście największych OPP - LINK - do Premiera Morawieckiego. Zmiany podatkowe będą miały negatywny wpływ na sytuację osób korzystających z mechanizmu subkont, a mechanizm wyrównawczy nie zapewnia im bezpieczeństwa ani stabilności. Teraz, w sytuacji niestabilnej sytuacji ekonomicznej i inflacji, nie powinno się wprowadzać zmian, które dodatkowo dotkną osoby chore i ich rodziny.

Podpisując się pod wskazanym wyżej listem OPP, wyrażając szczere zaniepokojenie przyszłością 1% oraz oceniając realność wprowadzenia różnych alternatywnych propozycji dotyczących mechanizmu wyrównawczego, stoimy na stanowisku, że rząd i większość sejmowa powinna przyjąć propozycję dotyczącą zwiększenia alokacji do 1,5%.

Forum Darczyńców w Polce

Ogólnopolska Federacji Organizacji Pozarządowych